10 myśli nt. „Dyskusje miesiąca”

1. W związku z zaistniałą w Kościele rzymskokatolickim wyjątkową sytuacją – niespodziewaną rezygnacją Benedykta XVI z kontynuowania posługi papieskiej, proponuję rozważenie możliwości zmiany tematu marcowej dyskusji na dotykającą problemu posługi jego następcy. Zaplanowaną debatę o Passze Chrystusa można by wówczas przesunąć na okres wielkanocny w kwietniu…

2. Nic nie stoi na przeszkodzie, by w tym samym miesiącu odbyły się dyskusja i dyskusja o Passze, i dyskusja o posłudze następcy Benedykta XVI. Widzę tylko dwa problemy: po pierwsze, czego konkretnie miałaby dotyczyć taka dyskusja (czego oczekujemy od następcy? relacji z Benedyktem XVI?), a po drugie, jakie mielibyśmy ująć w tej dyskusji aspekty teologiczne, skoro Kleofas to blog teologiczny (były teksty o abp. J. Życińskim, raczej nieteologiczne, można oczywiście kontynuować ten nurt, ale wolałbym jednak wydobywać z danej sprawy problemy teologiczne).

3. Na przykład dyskusja mogłaby dotyczyć tego, czego się spodziewamy po nowym papieżu. Nasze marzenia na temat przyszłości katolicyzmu, coś takiego. Tylko czy to jest temat teologiczny?

4. Robercie, szczerze mówiąc zdziwił mnie twój wpis, z którego wynika, iż zaproponowanej przeze mnie problematyce brakuje „teologiczności”. Edward Stachura (którego twórczość w swojej młodości bardzo polubiłem i do tej pory podśpiewuję jego piosenki) pisał, że „wszystko jest poezją, każdy jest poetą”. Ty z kolei swojej niedawno wydanej książce nadałeś tytuł: „Każdy jest teologiem”. Pozostając w tym duchu – parafrazuję więc i dodaję od siebie – wszystko jest teologią! Co Ty na to?
   Nie tak dawno na tym blogu prowokowałeś do dyskusji o „teologii kupy”, a teraz piszesz w kontekście mojej propozycji debaty o posłudze papieskiej: „po pierwsze, czego konkretnie miałaby dotyczyć taka dyskusja (czego oczekujemy od następcy? relacji z Benedyktem XVI?), a po drugie, jakie mielibyśmy ująć w tej dyskusji aspekty teologiczne, skoro Kleofas to blog teologiczny”? (!) Robercie, przecież choćby zagadnienie tzw. prymatu papieskiego, to „aspekt” teologiczny z najwyższej półki! Kwestia rozumienia i praktykowania posługi papieża, to kluczowy i ciągle domagający się rozwiązania problem stojący na przeszkodzie do pojednania chrześcijan, a więc także zwiększenia w ogóle wiarygodności chrześcijaństwa w świecie. Teologowie rzymskokatoliccy z tytułami naukowymi raczej go unikają, bo łatwo się narazić i popaść w niełaskę.
   A przecież w 1995 roku sam Jan Paweł II w encyklice „Ut unum sint” (nr 95-96) zachęcał i wręcz apelował: „Modlę się gorąco do Ducha Świętego, by obdarzył nas swoim światłem i oświecił wszystkich pasterzy i teologów naszych Kościołów, abyśmy wspólnie poszukiwali takich form sprawowania owego urzędu, w których możliwe będzie realizowanie uznawanej przez jednych i drugich posługi miłości. Jest to ogromne zadanie, od którego nie możemy się uchylić i którego nie mogę wykonać samodzielnie. Czy zatem realna, choć niedoskonała komunia, istniejąca między nami, nie mogłaby nakłonić kościelnych zwierzchników i ich teologów do nawiązania ze mną braterskiego i cierpliwego dialogu na ten temat, w którym moglibyśmy wzajemnie wysłuchać swoich racji, wystrzegając się jałowych polemik i mając na uwadze jedynie wolę Chrystusa wobec Jego Kościoła, przejęci do głębi Jego wołaniem: „aby i oni stanowili w Nas jedno, aby świat uwierzył, żeś Ty Mnie posłał” (J 17,21)?”.
   Minęło blisko dwadzieścia lat, przeminął kolejny pontyfikat i co? Nic. Zacne towarzystwo zbytnio się tym nie przejęło lub po prostu przestraszyło konsekwencji. Przyjęto postawę przemilczenia i przeczekania. Jak zazwyczaj „na wyżynach” Kościoła rzymskiego bywa, niewygodną kwestię wyciszono. Ale ona jest i wróci z dużo większą siłą, bo to zbyt ważna sprawa, by mogła się rozmyć wśród kościelnych, do znudzenia powtarzanych, „uczonych banałów”, często nie mających nic wspólnego z prostym i klarownym przesłaniem Jezusa: „Nie tak będzie wśród was” (Mt 20,26; Mk 10,43).
   A „czego konkretnie miałaby dotyczyć taka dyskusja” w związku z wyborem nowego papieża? Naszych nadziei i marzeń! Jak nadmieniła Anna: „tego, czego się spodziewamy po nowym papieżu”. Tak – jakich kroków, jakiej postawy, jakich decyzji? Jakiż to ciekawy i rozległy temat teologiczny…
   I jeszcze jeśli chodzi o Twój wpis, że „Nic nie stoi na przeszkodzie, by w tym samym miesiącu odbyły się i dyskusja o Passze, i dyskusja o posłudze następcy Benedykta XVI”. Odwiedzam stronę „Kleofasa” od ponad pół roku i wydaje mi się, iż mnogość i rozliczność wpisywanych tekstów nie służy prowadzonym tu debatom. Chyba większość artykułów nie budzi żadnego bądź tylko znikomy rezonans. Poza tym niektórzy z autorów są zupełnie bierni. Może należałoby rozważyć, czy warto publikować ich teksty, skoro nie odpowiadają na wpisy-komentarze? Celem takich blogów jest przecież żywa wymiana poglądów i to najlepiej szczerych, osobistych, nie chowających się za doktrynalnymi czy „nieomylnymi” orzeczeniami.
   Zaletą debaty o posłudze nowego papieża byłaby jej aktualność i wyjątkowy kontekst. Puśćmy wodze naszych „à la novum” papieskich i eklezjalnych fantazji!

5. Andrzeju! Może faktycznie lepiej by było mniej, ale aktywniej. Na przykład może teksty powinny być krótsze, a autorzy powinni na początku bądź na końcu załączyć listę pytań i kwestii do przemyślenia, które łączą się z jego tekstem. Myślę także, że autorzy, którzy nigdy nie brali udziału w dyskusji pomimo pytań im stawianych w komentarzach, nie powinni dalej się pojawiać. Chyba że poza dyskusją, jako dodatkowe teksty. Masz rację, że wszystko jakoś łączy się z teologią dla człowieka wierzącego. Ja też w młodości śpiewałam sobie Stachurę. Nie brookliński most…

6. Andrzeju i Anno!
   Ponieważ oboje poruszacie problem formy „dyskusji miesiąca”, możliwie krótko przedstawię, jak ja to widzę. Czy tekstów jest dużo i są za długie? Zwykle tekstów wprowadzających jest nie więcej niż 5 i fakt, niektóre z nich są długie. Ale długość nie jest tu chyba największym problemem, bo o tekstach ks. W. Hryniewicza nie można powiedzieć, że są krótkie, a to one wywoływały ostatnio największe dyskusje. Czy 5 tekstów to za dużo do przeczytania w ciągu miesiąca? Nie wydaje mi się, zresztą czytelnik może wybrać to, co go interesuje. No a że jakiś tekst nie wywołuje komentarzy? Trudno przewidzieć, co komentarze wywoła, a co nie, więc i trudno na tej podstawi dokonywać jakiejś selekcji.
   Faktem jest, że o autorach niektórych tekstów z góry wiem, że na ewentualne komentarze z różnych względów – braku czasu, nieprzekonania do takiej formy wymiany myśli itd., itp. – nie odpowiedzą. Ale myślę, że ten blog trzeba również traktować jako pewny skład wiedzy teologicznej, tekstów teologicznych, których przynajmniej na razie w internecie się nie znajdzie. Pytanie więc, czy lepiej w internecie, czyli na blogu, tekstu nie umieszczać bo dyskusji raczej on nie wywoła, czy lepiej go umieścić po to, by umożliwić łatwy dostęp do danego tekstu. Uważam, że lepiej umieścić. Oczywiście można myśleć nad inną formą umieszczania, ale też nie widzę, powiem szczerze, wielkiego sensu w dzieleniu 5 czy 6 tekstów na podstawowe i dodatkowe. Każdy czytelnik od razu widzi, pod którymi może sobie podyskutować z autorem.
   Oczywiście fajnie by było, żeby dyskusja toczyła się co najmniej codziennie, żeby przez niemal cały miesiąc regularnie pojawiały się komentarze. Ale, Andrzeju, Anno, odpowiedzmy sobie szczerze: znajdziemy na to czas? Podejrzewam, że nie za bardzo. Inna sprawa, że i samych komentujących z zewnątrz nie jest za wielu. Mam nadzieję, że współpraca z Deonem ściągnie ich trochę więcej, zobaczymy. Jednak i Was, i każdego innego prosiłbym o „reklamę”.
   Dlaczego niechętnie, i to bardzo, rezygnowałbym z marcowego tematu: Pascha Chrystusa? Ano właśnie dlatego, że jest to temat aktualny, po Wielkanocy tak aktualny już nie będzie. Czy np. dyskusja o Wcieleniu w styczniu byłaby tym samym, co dyskusja o Wcieleniu w grudniu?
   Naprawdę nie widzę jednak żadnej przeszkody, by podyskutować sobie o teologicznych wyzwaniach, przed którymi stanie nowy papież, i o naszych oczekiwaniach wobec niego (teologicznych) niejako obok dyskusji o Passze Chrystusa. Przecież to tylko zwiększy ruch na blogu, o co wszystkim nam chodzi. Nie miej mi jednak za złe, Andrzeju, że nie od razu zorientowałem się, że masz na myśli aspekty teologiczne posługi papieża, bo z pierwszego Twojego komentarza to nie wynikało wprost. Jeśli jednak chodzi o teologiczne wyzwania nowego pontyfikatu, to jak najbardziej jestem za.
   Mam zatem propozycję, byś taki tekst na ten temat napisał. Pierwszy problem już opisałeś, kiedyś pisałeś o problemie filioque, więc jakiś zrąb już jest. Możemy dyskutować pod Twoim tekstem, a może znajdzie się ktoś jeszcze, kto coś napisze. Mam nadzieję, że zechcesz skorzystać z propozycji.

7. Robercie, dziękuję za propozycję. Nie wykluczam, ale i nie obiecuję, że coś napiszę i Ci podeślę. Generalnie jednak, ze względu na liczne obowiązki rodzinne i zawodowe, brakuje mi czasu na teologiczną (i nie tylko) twórczość…
   Jeśli chodzi o długość tekstów na blogu, to dla mnie ta kwestia nie ma akurat znaczenia. Ważna jest ich treść oraz żywa, bieżąca aktywność autora. I tak dla przykładu: teksty przywołanego przez ciebie ks. Hryniewicza, bez względu na ich rozpiętość, są dla mnie zawsze „w sam raz”. Co więcej, pokazał On, że bierze za nie pełną odpowiedzialność, reagując na wszelkie komentarze i dopisując głębokie, często bardzo osobiste przemyślenia. Kiedy uznał, że przynagla go „inne, pilne i czasochłonne zobowiązanie”, po prostu szczerze poinformował, że zawiesza (miejmy nadzieję, iż jedynie na pewien czas) swoją aktywność na blogu (vide – Jego ostatni wpis pod tekstem z poprzedniego miesiąca „O grzechu pierwszych ludzi…”).
   Co do zamiany tematów i terminów dyskusji, nie będę już dalej upierał się przy swoim. Ty jesteś administratorem , Ty decydujesz. To była tylko moja sugestia i propozycja do rozważenia. Pascha Chrystusa (czy też Wcielenie), to tematy-oceany, które wcale nie muszą i wręcz nie powinny być związane tylko z odpowiadającym im okresem liturgicznym. To trochę tak, jak jest u nas z Tygodniem Modlitw o Jedność Chrześcijan. Kończy się ten styczniowy Tydzień, kończą się wspólne modlitwy, spotkania, inicjatywy… Abdykacja papieża zdarza się raz na tysiąc lat (może teraz to się zmieni), a kolejne jego wybory raz na kilka-kilkanaście… Podtrzymuję swoje zdanie, że podsuwanie pod pióro dodatkowych (nie twierdzę, że mniej atrakcyjnych) tematów obok głównego przedmiotu dyskusji – rozprasza.
   I ostatnia sprawa. Twój pomysł na taki blog bardzo mi się spodobał i już od jakiegoś czasu staram się go reklamować. Trwaj przy tym pomyśle, bo to właściwa forma przekazu i wymiany poglądów w dzisiejszych czasach. I trwaj w nadziei, że blog się jeszcze rozkręci i zdynamizuje!

8. Witajcie,
   pozwólcie, że złożę pewną – mam nadzieję – kompromisową propozycję.
   Możemy się spodziewać, że konklawe rozpocznie się wcześniej niż przewidywano. Trudno jednak powiedzieć, jak długo potrwa. Tak czy inaczej, święta Wielkanocne spędzimy już z „nowym” papieżem. Pytanie tylko, na ile będziemy z nim oswojeni. Nie można przecież wykluczyć, że stanie się nim człowiek w naszym kraju nieznany. Choć może to być też ktoś pokroju Ravasiego – wówczas ponowna lektura tylko wydanych po polsku rzeczy i analiza aktywności publicznej/pasterskiej będzie zadaniem na długie tygodnie.
   Proponuję więc, aby to kwiecień – tj. zapewne ok. 2 tygodni po wyborze – stał się na Kleofasie czasem teologicznej refleksji nad urzędem, ale siłą rzeczy również nad eklezjalnymi wyzwaniami. Znając zresztą już wtedy wybór Ducha Świętego, sensowniejsze będzie artykułowanie własnych oczekiwań wobec papieża. (Na ile uda nam się w ogóle odczytać znak tego wyboru?).
   Takie rozwiązanie pozwoli pogodzić kilka interesów: a) merytoryczną jakość tekstów; b) tym większą aktualność materiałów, im bardziej dotykającą konkretnego, bo wybranego już papieża; c) redakcyjnie da czas na przyjęcie propozycji i wygenerowanie ich.
   Ufam, że takie postępowanie miałoby sens.
   Serdecznie Wszystkich pozdrawiam,
   tomek

9. Mnie propozycja Tomka wydaje się bardzo sensowna. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, żeby i w marcu ktoś, kto będzie chciał, opublikował jakiś tekst dotyczący wyboru i posługi przyszłego papieża. Może sam coś takiego zrobię. Ale rzeczywiście łatwiej np. formułować oczekiwania teologiczne wobec papieża, gdy wie się, kto to mniej więcej jest. Jednak w związku z tym ewentualnym przesunięciem bardzo liczyłbym: a) na propozycje ewentualnych autorów (w mailu);
   b) własne teksty i Andrzeja, i Tomka. 🙂
   A tak na marginesie, adoptowaliście kardynała ( http://adoptacardinal.org/ )? 🙂 Mnie przypadł Amerykanin Daniel DiNardo. Chyba nawet mógłby być wybrany na papieża, bo dość młody….

10. I just stumbled upon your post and wanted to say that I have appreciated browsing your posts. I bookmarked your post.

    Avail Service of Concrete Driveway in Denver CO through https://concretexinc.com/